Dövize kaçış bitti, TCMB rezervleri yükselişe geçti
2 Mayıs haftasında swap hariç net rezervlerde 2,9 milyar $’lık azalış, yurtdışı yerleşiklerin 1,2 milyar $’lık DİBS satışı ve DTH’lardaki 825 milyon $ azalış öne çıkıyor. Ayrıyeten, TCMB Analitik Bilanço bilgilerine nazaran, swap hariç rezervlerde 7 Mayıs itibariyle 4,2 milyar $’lık artış olduğunu hesaplıyoruz. Haftalık hareketleri şöyle sıralayabiliriz:
➢ Parite tesirinden arındırılmış DTH bireysellerin 119 milyon $, kurumsalların ise 705 milyon $ satımı ile yaklaşık 825 milyon $ azalış gösterdi. Döviz mevduatlar 2024 sonuna nazaran ise 15,9 milyar $ artmış durumda. Döviz mevduatlar 29 Mart 2024 haftasından itibaren 2024 sonuna kadar 27,5 milyar $ gerilemişti.
➢ KKM haftalık 25,4 milyar TL (0,8 milyar $) çıkışla 659,7 milyar TL’ye geriledi. KKM hesaplarında Ağustos 2023’te ulaşılan zirve noktadan çözülme 2,7 trilyon TL’ye (119,2 milyar $’a) ulaşmış durumdadır.
➢ DTH + KKM’nin toplam mevduat içerisindeki hissesi ise %42,6’dan %42,3’e azalış göstermiştir. DTH ve KKM hesaplarının toplam mevduat içindeki hissesi KKM hesaplarının tepe yaptığı Ağustos 2023’te %68,4 düzeyine kadar yükselmişti.
➢ TL mevduatlar haftalık 26 milyar TL artış göstererek yaklaşık 13,1 trilyon TL düzeyine ulaşmıştır.
➢ Yabancı para krediler haftalık 200 milyon $ artarken, Mart 2024 sonundan bu yana %38’lik artışla 50,7 milyar $ gelişim göstererek 185,4 milyar $’a ulaştı.
➢ Yıllıklandırılmış 13-haftalık ortalama kredi büyümesine baktığımızda ise, ticari krediler %32’den %31,7’ye düşerken, tüketici kredileri ise %43,3’ten %41,0’e gerilemiştir.
➢ Yurtdışı yerleşiklerin 2 Mayıs ile biten haftada DİBS’te yaklaşık 1,2 milyar $’lık satımla stok paha yaklaşık 9,1 milyar $’a geriledi. 19 Mart haftasından bu yana olan toplam çıkış ise 9,3 milyar $’a ulaştı (3,8 milyar $’ı bankaların yurtdışı şubeleri kaynaklı). Pay senetlerinde ise 174 milyon $’lık alım gerçekleşti ve stok bedeli 27,8 milyar $ oldu. Hazine Eurobondu tarafında ise ilgili haftada 171 milyon $’lık satış gerçekleşti ve stok bedeli 110,2 milyar dolar düzeyinde seyretti. Eurobondlarda mart başından beri yaklaşık 3,8 milyar $ net satış gerçekleşmiş oldu.
➢ 2 Mayıs haftasında brüt rezervler 141,1 milyar $’dan 138,5 milyar $’a yaklaşık 2,5 milyar $’lık azalış gösterdi. Birebir haftada net rezervler ise 35 milyar $’dan 2,2 milyar $ düşüş göstererek 32,8 milyar $ oldu. Swap hariç net rezervler ise 2,9 milyar $ düşüş göstererek 13,8 milyar $’a geriledi. Böylelikle 14 Şubat-2 Mayıs ortasında swap hariç net rezervler kabaca 57,6 milyar $ geriledi. Swap hariç net rezervlerin 2024 mart sonundaki taban düzeyi ise -65,5 milyar $ idi.
➢ TCMB’nin analitik bilançosuna nazaran, 7 Mayıs itibariyle (bu haftanın birinci 3 gününde) brüt rezervlerde 2,6 milyar $, net rezervlerde 4,7 milyar $, swap hariç net rezervlerde ise 4,3 milyar $ artış görüldü. Böylelikle swap hariç net rezervler 8 hafta sonra (19 Mart’tan beri) birinci sefer haftalık bazda artmış görünüyor. Bu artışın yaklaşık yarısının altın fiyatındaki artıştan kaynaklandığını hesaplıyoruz.
➢ Para Piyasası Fonu (PPF) büyüklüğü 2 Mayıs haftasında 38,4 milyar TL artarak 807,8 milyar TL oldu. PPF’ler 14 Mart itibariyle yaklaşık 1,42 trilyon TL etkin büyüklüğe sahipti. Özgür Şemsiye Fonu altındaki PPF büyüklüğü ise geçen hafta 9,8 milyar TL artarak 832 milyar TL’ye ulaştı. Tüm döviz fonlarının etkin büyüklüğü ise 490 milyon $’lık artışla 55,2 milyar $’a ulaştı. 2024 başında bu düzey 25 milyar $ civarındaydı. Döviz fonlarının faal büyüklüğünde son 6 haftada 5,2 milyar $ artış olduğunu hesaplamaktayız.
Yatırım fonlarını da dahil ederek hesapladığımız dolarizasyon oranı, 2 Mayıs haftasında %44,4’ten %44,1’e gerilemiştir. Bu oran 2024 yılı başında kabaca %59 idi.
Gedik Yatırım
Atilla Yesilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Abonelik şartları için bize e-mail atın: [email protected]
