ANALİZ: Trump yine beklenmeyeni yaptı
TSİ 11:30’da Trump şimdi Beyaz Saray’a geçip misyon teslimi konuşmasında vaat ettiği “yüzlerce başkanlık” kararnamesini imzalamaya başlamamıştı. Trump’ın vazifesi kabul konuşması beklenenin bilakis çok az somut icraat vaadi içerdi. Tüm dünyanın Ticaret ve Kur Savaşları tetiklemesinden çekindiği Çin, Meksika ve Kanada’ya ek gümrük vergilerini bilinmeyen bir tarihe erteledi. Konuşmadan çıkardığımız birinci sonuç, Trump’ın öncelikli gündeminin kayıtsız göçmenleri sınırdışı etmek, güç üretimi artırmak ve enflasyonu düşürmek olacağı.
Çeşitli haber ajanslarından Trump’ın ülkeye hitabında yapmayı planladıklarını derledik:
- Bloomberg, konuşmayı şöyle yorumladı: Trump’ın sözleri, ülkenin iktisadını, hükümetini ve öbür ülkelerle bağlarını yine şekillendirmeye yönelik geniş bir gayretin modülü olarak ABD göç, ticaret, vergi ve güç siyasetini dönüştürmeyi hedeflediğini düşündürüyor. Fakat Trump, başta tehdit ettiği yeni tarifelerin kapsamı olmak üzere, önümüzdeki dramatik siyaset değişikliklerinin birçoklarına ait detaylar vermekten kaçındı.
- Capital Economics, Pazartesi günkü notunda “kesin olan tek şey, piyasaların önündeki yolun muhtemelen çok inişli çıkışlı kalacağıdır” dedi. Bu yolu kazasız aşmaya çalışan yatırımcılar ve iş dünyası önderleri için hem birinci günde devreye girecek başkanlık buyrukları hem de bunların tesirleriyle ilgili pek çok soru açık bir formda karşılıksız kalıyor.
Peki Trump açılış konuşmasında spesifik siyaset hareketleri açısından neler önerdi?
- Kampanyasında Ukrayna ve Orta Doğu’daki savaşları sona erdirme vaadini yineledi ve kendisinin bir “barış havarisi” olarak anılacağını söyledi. Trump, “Başarımızı sırf kazandığımız savaşlarla değil, tıpkı vakitte bitirdiğimiz savaşlarla ve tahminen de daha değerlisi asla girmediğimiz savaşlarla da ölçeceğiz” dedi. “En gurur duyduğum mirasım barışçıl ve birleştirici bir miras olacaktır.”
- konuşurken Beyaz Saray, küresel ısınmayla ortak çaba planlarını taahhüt altına alan Paris iklim mutabakatından çekildiğini duyurdu.
- Trump, “Ülkemizin yıkıcı işgalini püskürtmek için güney sonuna asker göndereceğim” dedi.
- Öte yanda Trump, yeni gümrük tarifeleri derhal hayata geçirmekten vazgeçti. Bunun yerine, devlet kurumlarına Amerika’nın Çin, Meksika ve Kanada üzere ticari ortaklarıyla ticari münasebetlerini yine değerlendirmeleri talimatını veren bir muhtıra yayınlamayı planladı.
- Pazartesi günü, ismi verilmeyen bir Beyaz Saray yetkilisi idarenin güç planlarına ait bir dizi detay sundu. Birinci odak noktalarının büyük kısmı bürokrasiyi azaltma buyrukları ve kesime yönelik düzenlemeler olacak. Ayrıyeten, Trump stratejik petrol rezervini derhal doldurma taahhütü verdi.
- Doğal kaynaklara erişimin arttırılması Trump takımı için çok kıymetli değerli konu olarak şekilleniyor. Bilhassa Arktik Ulusal Yaban Hayatı Muhafaza Alanı’nın bulunduğu ve açık deniz sondajlarının etraf ziyanlarının Biden devrinde hararetle tartışıldığı Alaska’daki doğal kaynakların işletime açılmasına ait bir idari buyruk planlanıyor.
- Trump ayrıyeten Pazar günü yeni acil durum yetkilerini güç gelişimini teşvik etmek, dünyadaki en düşük elektrik fiyatına ulaşmak ve ABD’de üretilen güç ölçüsünü “iki katına çıkarmak” için kullanacağına kelam verdi. Ayrıyeten, ABD’nin doğal gaz ihracat yasağı da kalkabilir.
- Trump, seçimlerde seçmenlerin en büyük telaşlarından biri olan evraksız göçmenlerdeki artışı engellemek için sonda ulusal acil durum ilan edecek. Göçmenlerin iltica duruşmasını beklerken hür bırakılması, güney sonuna asker gönderilmesi ve uyuşturucu kartellerinin yabancı terör örgütleri olarak tanımlanması siyasetine son verme kelamı verdi.
- Trump ayrıyeten ByteDance’in sahibi olduğu TikTok’unun geleceği konusunda süratle hareket etme kelamı verdi. Lider, TikTok yasağın derhal kaldıracağı ve satmak için son tarihi uzatacağını söyledi.
Derleyen: FÖŞ
